Ik ga ervan uit dat mens en werk onlosmakelijk aan elkaar verbonden zijn. Werken zit in onze natuur en vervult allerlei behoeften. Werken is een invulling van je leven, hoe je daar invulling aan geeft is een eigen keuze. Werken geeft je kansen en mogelijkheden om te presteren, te slagen in je leven. Om te goed presteren heb je spanning, stress nodig.
Werkstress waar hebben we het over? Het is een veel gebruikt woord en op internet een veel gezocht zoekwoord. Hieronder vertel ik wat ik aan definities en verklaringen heb gevonden. Dan zien we dat er wel wat ruis in het algemeen woordgebruik zit op werkstress en werkdruk, het gaat om een uitdrukking van ‘beleving’ en er zijn een aantal criteria gesteld, waar aan voldoen moet moet zijn, als je van werkstress wilt spreken.
Werkstress is in zijn algemeenheid een serieus probleem, het gaat vooraf aan burn-out. Met burn-out ‘uitvallen’ heeft grote impact, is een ernstige diagnose en heeft een moeizaam herstel. Voor je zelf, je collega’s en werkgever is het ook een vervelende en dure kwestie. Dus er zijn hele goede redenen dit serieus te nemen.
Werkstress valt in de Arbowet onder Psychosociale arbeidsbelasting (PSA). Onder PSA vallen alle factoren die op het werk stress kunnen veroorzaken, als geweld, intimidatie, werkdruk, pesten, agressie.
In 2020 heeft 16% van de werknemers burn-outklachten en 37% van de werknemers geeft werkdruk of werkstress aan als reden voor het ziekteverzuim. Dit zijn de feiten! Trek tijdig aan de bel.
Volgens onderzoek (TNO) zorgt werkplezier ervoor dat gezonde werkdruk niet omslaat in ongezonde werkstress. Versterk je energiebronnen, doe wat je leuk vindt, werk vanuit je kwaliteiten of versterk je kwaliteiten.
Je bent duurzaam inzetbaar wanneer je gezond, plezierig en productief kunt werken. Ken je de uitspraak: Het leven is een feestje, je moet alleen zelf de slingers ophangen? Dat dus: Je hebt hierin een taak, je bent zelf verantwoordelijk voor je werkplezier en succes.
Gezondheid en vitaliteit zijn belangrijke thema’s, hoe vitaler je bent, hoe langer en beter inzetbaar je bent. Versterk je balans. Focus daarbij op wat je wel kan en zet in op je vitaliteit.
Jezelf zijn, jezelf laten zien. Zoek je flow, dat vraagt zelfvertrouwen, maar je krijgt ook zelfvertrouwen als je doet waar je goed in bent. Je kunt hieraan werken door meer inzicht te krijgen in je eigen behoeften, kwaliteiten, drijfveren. De werkgever kan je hierin faciliteren.
De Dikke Van Dale kent het woord ‘werkstress’ niet en op het woord ‘werkdruk’ komen we ook niet veel verder. Wel gek, want ‘werkstress’ en ‘werkdruk’ hebben een behoorlijke impact, niet alleen op ons welbevinden, maar ook economisch en financieel.
Werkstress is stress die veroorzaakt wordt door het werk. Het is een beleving die ontstaat als de volgende 3 criteria spelen op de hoeveelheid werk:
Alles bij elkaar kan er werkstress ontstaan.
Een situatie waarin er een disbalans is ontstaan tussen de eisen van het werk wat betreft inhoud van het werk en de context van het werk en de mogelijkheden van de werknemer om het werk goed uit te voeren:
In de privésfeer kunnen ook allerlei gebeurtenissen voorkomen die impact hebben en stressvol zijn, als: zorgen om iemand, mantelzorg, ziekte, schulden, scheiding, overlijden. Een samenloop van omstandigheden of je weerbaarheid van dat moment of in je persoonlijkheid gelegen factoren kunnen maken dat je gevoeliger bent voor het ontwikkelen van stressklachten of burn-out.
Als je goed zicht hebt op je persoonlijke eigenschappen, kan je dat inzicht helpen in allerlei situaties. Wat doe je als jee onder druk staat, wat zijn je valkuilen? Als je ze goed kent zijn het de sleutels om jezelf er goed doorheen te loodsen. Gebruik je invloed, ontwikkel persoonlijk leiderschap.
Werkstress werkt als een elastiekje, je kunt in je werk een tandje bijzetten, je inzet wat oprekken. Na spanning komt ontspanning.
Als die ontspanning niet komt, gaaf het een conflict geven met jezelf, verlies je de veerkracht, bouw je spanning op spanning. Dan zal je motivatie, productiviteit en weerbaarheid zal verminderen. Als het elastiekje knapt is het gedaan. Zo ver moet je het niet laten komen.
Je hebt duidelijk stresssignalen die mag je niet negeren. We hebben de 3 factoren: autonomie, sociale steun en invloed op het werk, gezien als grote stressbronnen. Analyseer je werk en kijk waar je probleem zit.
Wat kan jij doen? Wat is de kern van jouw werkstress?
Afhankelijk van waar je punt van aandacht zit, kun je verschillende oplossingen bedenken. Begin met het evenwicht te herstellen, stressvolle situaties te mijden en leuke dingen doen. (NB. Als je echt te lang bent doorgegaan is mijn ervaring dat je rekening moet houden dat bij rust, de vermoeidheid echt gaat toeslaan, neem dan echt tijd voor rust)
Tip: Bewustwording. Om inzicht te krijgen in je werkschema is het aan te raden om een tijd lang, minutieus je werkzaamheden bij te houden, logboek bijhouden dus. Dan zie je wat voor jezelf vanzelfsprekend is en je gaat patronen herkennen. Ga nou niet sjoemelen als je te weinig tijd hebt. Juist dan opschrijven wat je doet. Kijk na verloop van tijd eens wat je anders kan doen, je tijd anders indelen, het werk anders organiseren of iets niet eer doen.
Tip: leer te vertragen, als je het al druk hebt is versnellen geen oplossing. Maak eens een lijstje: Not-to-do!
Tip: durf nee te zeggen, je grenzen aan te geven.
Hier komt mijn motto ook weer: Doe wat je leuk vindt?
Tip: Soms zijn dingen ook gewoon klaar. Sta eens stil bij wat je altijd al hebt willen doen. Maak je lijstje met dromen, een bucketlist en doe eens iets anders dan anders.
Tip: Praat met anderen over wat je bezig houdt, dat lucht op en geeft inzicht
Advies: Vraag een intake gesprek dan kijken we naar je mogelijkheden
#tips oefening, knop? leeftijdsfase, jobcrafting